Türkiye’yi, Avrupa Leylek Köyleri Birliği’nde temsil eden tek köy olan Bursa’nın Karacabey ilçesi Eskikaraağaç köyünde balıkçı Adem Yılmaz ile Yaren leyleğin dostluğu, milyonlar tarafından ilgiyle takip edilen hikayeye dönüştü. Geçen 12 yılda her göç zamanı geldiği köyde, Adem Yılmaz’ın kayığına konan Yaren, bu yıl da geldi. 29 Şubat’ta, Eskikaraağaç’a gelen Yaren leylek, her yıl olduğu gibi bu yıl da balıkçı Adem Yılmaz’ın kayığına konup, beklenen görüntüleri verdi. Yaren’den 7 gün sonra eşi Nazlı da Eskikaraağaç’a geldi.
İLK YAVRU 28 NİSAN’DA YUMURTADAN ÇIKTI, 2’SİNİ KAYBETTİLER
Balıkçı Adem Yılmaz’ın gölden tuttuğu balıklarla beslenen Yaren leylek ve eşinin, bu yıl da 4 yumurtası oldu. Eşi ile sırayla kuluçkaya yatan Yaren leyleğin ilk yavrusu 28 Nisan’da yumurtadan çıktı. Yaren leylek ile eşi Nazlı’nın, soğuktan ve yağmurdan korumak için mücadele verdiği yavrulardan 2’si ölürken, 1’i de rahatsızlanınca, Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) 2’nci Bölge Müdürlüğü ekipleri tarafından yuvadan alınıp, tedavi için Celal Acar Yaban Hayvanı Koruma ve Rehabilitasyon Merkezi’ne götürüldü. Tedavisi tamamlanan yavru leylek, getirildiği Eskikaraağaç Leylek Köyü’nde, sepetli merdivenle yuvaya bırakıldı. Yuvadan uçan Yaren ile Nazlı, yavrularının yuvaya bırakılışını uzaktan dikkatle takip ederken, Nazlı leylek bir süre sonra yuvaya konarak 2 yavrusuyla da ilgilenmeye başladı. Yaren leylek ise bir binanın çatısından, eşini ve yavrularını izlemekle yetindi.
‘SU KAYBI, MİNERAL KAYBI VE ENFEKSİYON VARDI’
Yavru leyleğin 10 günlük tedavi sürecinin titizlikle yürütüldüğünü söyleyen DKMP 2’nci Bölge Müdürü Hacı Ahmet Çiçek, “30 Mayıs’ta Celal Acar Yaban Hayvanı Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezimize getirilen Yaren leyleğin yavrusu bugün itibarıyla eski yuvasına geri konuldu. Gördüğümüz kadarıyla da Yaren leylek, eşiyle bunu kabullendi. Bize geldiğinde yavrumuz su kaybı, mineral kaybı ve enfeksiyon belirtileri göstermişti. Veterinerlerimiz tarafından güçlü bir beslenme ile antibiyotik tedavisi yapıldı. İlk önce yavruya kıyma ve mama karışımıyla, doğrudan beslenmesine yardımcı olundu. Daha sonra önüne konulan yiyecekleri yemesi suretiyle, güçlendiği görüldü. Şu anda iyi durumda ve biz bu gözlemlemeyi devam ettireceğiz. İnşallah da göç zamanı geldiğinde ailesiyle uzun bir sürece tekrar başlayacak. Yaren leylekle ilgili gözlemlemeler devam edecek” ifadelerini kullandı.
‘SADECE YAVRUMUZA HALKA TAKILDI’
Yaren leyleğin yavrusunun ayağına halka takıldığını, hem sağlık durumunun hem de göç yolculuğunun takip edileceğini söyleyen Çiçek, “Bu halkadan onun nereye gittiğini, ne yaptığını takip etme fırsatı bulacağız. İleriki zamanlarda bunlarla ilgili GPS metodunu uygulamak suretiyle hangi göç yolunu takip ettiğini görmek istiyoruz. Yaren leyleğin bir sonraki yıl, yavrularıyla geri döndüğünü görebilmek için takılan bu halkanın, geldiğinde eğer varsa, demek ki gidiyor ve bu göç yoluyla geri dönüyor diye anlayacağız. Bu halka sadece yavrumuza takıldı. Bu hayvanlar yaban hayvanları, bu hayvanlara insan temasının en az derecede olmasını istiyoruz. Bu sayede zaten yaban oluyor ve uçmasına da engel teşkil etmiyor” diye konuştu.
Çiçek, yavruya da anne ve babası gibi isim verilmesi için isim kampanyası başlatacaklarını da belirterek, “Şu anda yavruya isim konulmadı ama etrafımızda insanların gelip burada temas sağladıkça, bir isim bulacağına inanıyoruz ve bununla ilgili bir isim kampanyası da başlatmayı sitelerimizde düşünüyoruz” dedi.
‘İNŞALLAH AĞUSTOSA KADAR SAĞLIKLA BÜYÜRLER’
Yaren ve Nazlı’nın yavrularına kavuşmasından duyduğu mutluluğu dile getiren Adem Yılmaz (70) ise şöyle konuştu:
“Mutlu olduğumu söyleyeyim. Çünkü 10 günlük bir tedaviden sonra yavrusu iyileşip yuvasına döndü. Üzgünüm, bu yıl 2 yavrusunu kaybetti. 3’üncüsünün de hasta olması beni gerçekten üzdü. Fakat bu doğanın getirdiği bir şey. Bunu artık kabullenmek zorundayız. Şu an durumları iyi gitti. 2’nci yavrusunun iyileşmesi beni mutlu etti. 2 yavruyla devam etsin, ağustosa kadar inşallah sağlıklı büyürler. 15 Ağustos’ta yavrular, ağustosun sonunda da Yaren ile Nazlı Afrika tarafına göçe gidecekler. Bu dönemde Yaren’i takip ettim. Yuvaya konduğu zaman yavrusuna umarım iyi bir tepki verir. Yavrusu uzun süre kaldığı için kabul etmeyebilir. Umarım kabul edecektir, gönlümden öyle geçiyor. Nazlı annesi onu kabul eder de Yaren erkek olduğu için inşallah o da kabul edecektir.”
Yaren’in göç zamanı yaklaştıkça içini hüzün kapladığını ifade eden Yılmaz, “Geldiği zaman sevinç, giderken de üzüntü yaşıyoruz ama ne yapacaksın. Buradan da oraya gitmesi gerekiyor, burada da kalıyor. 6 ay burada, 6 ay orada. İşte böylece hayat devam edecek. Mart ayı girdiği zaman ben havalara uçuyorum. Başım hep havada. Gelmesini bekliyorum, bazıları geliyor, Yaren inmiyor. Derken bir gün oluyor, işte Mart’ın 5’inde 3’ünde yuvasına inmiş oluyor. 1-2 gün sonra da eşi geliyor. Yine devam ediyorlar, işte eşleşerek. 13 yılımız böylelikle geçiyor” dedi.
‘YAVRUDAKİ ANORMALLİĞİ YAYINI İZLEYENLER FARK ETTİ’
Doğa ve yaban hayatı fotoğrafçısı Alper Tüydeş ise Yaren leyleğin yavrusunun hastalandığının ilk olarak canlı yayından tespit edildiğine dikkat çekerek, “Zaten bu yavrudaki anormalliği ilk fark eden yine YouTube’da bu yayını izleyen kullanıcılar oldu. Orada canlı sohbet kısmında çok fazla bu konu gündeme gelmeye başlayınca, biz de dikkatimizi buraya verdik. Normalde insan etkisi olmadan yuvaya zaten müdahale edilmiyor. Ama yavrudaki aşırı anormal durumlar nedeniyle arkadaşlar müdahale etmek zorunda kaldılar ve yavruya müdahalede bulunduk. İyi ki de bulunulmuş. Çünkü yavruda enfeksiyonel bir rahatsızlığı olmuş ama çok güzel tamamlandı. Bu noktada Milli Park ekiplerine, veterinerlere ve sahadaki bakıcılara ayrıca minnettarız. Tabii burada artık bundan sonrası için Adem Amca’ya da çok iş düşüyor. Çünkü yavrunun kendini toplaması, anne-babanın getirdiği yiyeceklere de bağlı. Adem Amca zaten bunu yapıyor ama Yaren de eşi de başarılı bir leylek. Onlar da yavrularına bakacaktır. Bu sene böyle biraz bizi korkutan ama sonu mutlu biten bir hikaye oldu. Bakalım süreci hep beraber takip edeceğiz” diye konuştu.
ESKİKARAĞAÇ, LEYLEKLERİN GÖÇ ROTASINDA
Türkiye’yi Avrupa Leylek Köyleri Birliği’nde temsil eden tek köy olan, Karacabey ilçesindeki Eskikaraağaç Leylek Köyü, her yıl göç döneminde on binlerce leyleğin geçtiği göç rotası üzerinde yer alıyor. Köy, aynı zamanda yerleşik leyleklere de ev sahipliği yapıyor. ‘Yaren Leylek ve Adem Amca’nın hikayesi doğaseverler tarafından da ilgiyle takip ediliyor. 2019’da Karacabey Belediyesi’nin katkılarıyla, yönetmen Burak Doğansoysal tarafından hikaye filme alındı ve Prag Film Ödülleri’nde ‘En İyi Belgesel’ ödülünü kazandı. Geçen yıl ise Karacabey Belediyesi, Balıkçı Adem ve Yaren Leylek’in anıtını yaptırıp, hikayenin köy meydanında ölümsüzleşmesini sağladı.
CANLI YAYIN İLE YUVASI İZLENEBİLİYOR
Yaren Leylek ve Adem Amca’nın hikayesi, köyde turizm hareketliliği getirdi. Hikayeyi duyan ve leylekleri yakından görmek isteyen doğaseverler, her yıl Bursa’nın Karacabey ilçesindeki Eskikarağaç Leylek Köyü’nü ziyaret ediyor. Adem Amca ve Yaren’i görmeye gelenler arasında Ata Demirer, Aslıhan Gürbüz, Yıldıray Şahinler gibi ünlü isimler de yer aldı.
Karacabey Belediyesi, Yaren Leylek ve eşinin bulunduğu yuvanın internet üzerinden 7 gün 24 saat canlı yayınla izlenebilmesi amacıyla, ‘www.yarenleylek.com’ sitesini devreye aldı. Böylelikle, Yaren leylek kendisini merakla bekleyenler tarafından takip edilebiliyor.