Yurttaş tarihin en büyük barınma krizini yaşarken Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in “Kiralar geriliyor” müjdesi “gerçekçi” çıkmadı. Emlak uzmanları kiraların düşmediğini, yükseliş hızının gerilediğini belirtirken gayrimenkul değerleme platformu Endeksa’nın verileri 2022 kasım ayında Türkiye’de 6 bin 493 lira olan ortalama kiranın son bir yılda yüzde 120 artarak 14 bin 288 liraya yükseldiğini ortaya koydu. Seçimlerden sonra yaşanan artış yüzde 18 oldu. Ortalama kira İstanbul’da yıllık yüzde 75.56 artış ile 17 bin 84, Ankara’da yüzde 164 artışla 13 bin 854, İzmir’de yüzde 130 artışla 15 bin 594 lira oldu.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, dün ekonomide aldıkları kararların etkileriyle konut kiralarının düştüğünü belirtti. Sosyal medyada birçok kullanıcı bu duruma tepki gösterirken sektör temsilcileri, fiyat düşüşünden ziyade artışların yavaşladığını belirtti.
Piyasada bir durgunluk yaşandığını, bunun önemli nedeninin ise mevsimsel olduğunu dile getiren Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği Kurucusu Hakan Akdoğan, düşüş için öncelikle konut arzının artırılması gerektiğini belirtti. Kiralarda doygunluğa ulaşan fiyatların da etkili olduğunu dile getiren Akdoğan, şöyle konuştu:
“Günlük kiralık evlerle ilgili düzenleme de etkili oldu. Ayrıca fiyatlar alım gücünü çok aştı. Bunların sonucu durulma oldu ancak fiyat düşüşü henüz söz konusu değil. Bunun için arzın artması lazım. Kiralık ev üretimi artmalı.”
GELİRİN YARISI KİRAYA
Tüketici Birlikleri Federasyonu (TBF) Başkanı Avukat Mehmet Bülent Deniz ise bakanın sözlerine girdiği kira tespit davaları üzerinden cevap verdi. Deniz, “8 ay önce açılan bir davada, mülk sahibi kiranın 10 bin TL olmasını istiyor. 8 ay sonra gelen bilirkişi raporu o bölgede rayiç kiranın 14 bin TL’ye yükseldiğini söylüyor. İş bu hale geldi. İnsanlar dava açarken bile ne kadar kira isteyeceklerini bilmiyor. Düşüşe dair bir ibare görünmüyor” diye konuştu.
TBF’nin araştırmasına göre Türkiye’de hanehalkı gelirinin yüzde 50’ye yakınının kiraya gittiğini söyleyen Deniz, “Normalde bu en fazla 4’te 1 olmalıdır. Türkiye’de ortalama kira 14 bin TL, asgari ücret 11 bin 400 TL” dedi.
İNŞAAT MALİYETİ TIRMANIYOR
Türkiye İstatistik Kurumu inşaat maliyet endeksini açıkladı. Buna göre inşaat maliyetleri kasımda aylık yüzde 2.20, yıllık yüzde 65.93 arttı. Aylık bazda malzeme endeksi yüzde 2.43, işçilik endeksi yüzde 1.67 arttı. Yıllıkta ise malzeme endeksi yüzde 52, işçilik endeksi yüzde 113.47 arttı.
